Recensie Muziekafdeling Vanderveen

Geplaatst op door
Één dag voor Record Store Day komt Jan Henk de Groot een instore bij ons doen. Z’n nieuwe album ‘fiene’ is er eentje voor de jaarlijstjes, prachtig en zo mooi. Jan Henk verrast ons allen met een aangename muzikale koerswijziging. De liedjes blijven je raken met thema’s als de Tweede Wereldoorlog, leven op het Groninger land, observaties in de moderne tijd en liedjes over vroeger. Jan Henk behoort inmiddels tot de betere liedjesschrijvers van Nederland en stapt uit z’n comfortzone om je finaal in te pakken met dit magistrale album. Komt dat zien, uiteraard hebben we het nieuwe album volop in voorraad, net als z’n vorige albums.
FIENE
Jan Henk de Groot met een nieuw album, luister hem op de hoofdtelefoon. Digitaal bestanden uitpakken lukte niet helemaal, dus wachtte ik gewoon op de fysieke release, een spaigelploatje. Ik hou ervan, eerst alleen de sfeer af te tasten en dan nog niet direct de songtekst erbij te pakken. 

Het is meteen duidelijk dat Jan Henk voor verandering heeft gekozen. Vooral de aankleding van de songs is flink op de schop gegaan. Luister dit album vooral met een hoofdtelefoon op appte JH me. Dat levert inderdaad een mooi ervaring op, je zit als het ware bij Jan Henk op schoot en reist door verschillende dimensies heen. Weg is die traditionele singer-songwriter die op z’n gitaar tokkelt en je de liedjes toe zingt, wat bij Jan Henk altijd in goede handen was.

Heerlijk, een wit doek waar je los op mag gaan en je ook jezelf wilt verrassen. Hoe doe je dat? Je maakt nog steeds gebruik van verf maar doet er totaal iets anders mee. De liedjes boeten niets aan kwaliteit in, in de teksten is de Groot weer ongekend op dreef. Maar hij verrast ons allemaal met synthesizers, een stevige beat, golvende en subtiele electronica en noorderlichterlijke gitaarpartijen in de heerlijke drive van ‘Stiltecoupé’ in een reis van Hannover naar Berlijn. Wie is hier de baas over tijd en gedachten?

Jan Henk imponeert met de schitterende song ‘Fiene’. Verhalend over Edwin, 5 jaar en de bijna 16 jarige kwajongen Nico die beide uit het leven werden gerukt en voor enorm gemis zorgen. Knap hoe hun gemis in deze song muzikaal aangekleed wordt en de Groot in z’n gevoel naar de juiste worden zoekt…”as fien zaand deur mien hand….”.
‘Kolle Wotter’ is met z’n muziek een prachtige ode aan Hennie Vrienten en de worsteling van overgave van de liefde. Prachtige piano die over het ‘Kolle Wotter’ zweeft met stoeiende ritmes die sinister aan durven te schuren en Paulien van der Wal meezingt. Mooi hoe Jan Henk verhalend zingt over ‘Hoeske Aan De Krommewiek’ en een prachtige viool de juiste snaar raakt over hoe in de Tweede Wereloorlog de lokale bevolking 16 mensen uit de handen van de Duitsers weet te houden. 

Ook in ‘Kikker In De Kelder’ zorgt de bas van Harmen Ridderbos voor een fijne Vrienten-vibe in deze spaarzaam aangeklede song waarin een kikker mooi het onderbewuste weet te triggeren. Weer wordt je muzikaal verrast met subtiele soundscapes en de donkere krochten van het hart. Lohues ging ‘Op Fietse’, in ‘Massey Ferguson’ geeft Jan Henk een trekker de volop de ruimte en weet dat muzikaal heerlijk dat onbezorgde gevoel van z’n jeugd mee te geven. 

Het aangrijpende ‘De Drij van Woubloem’, het gemis van 3 afgevoerde mannen in de Tweede Wereldoorlog, is best een zwaar onderwerp dat muzikaal modern en traditioneel (viool) aangekleed wordt. Dit is echt de kracht van Jan Henk, hoe hij dit weet op te pakken in een prachtsong die dit onderwerp goed aanvoelt en dit dan ook nog zó weet te zingen, deels prachtig samen met Paulien.

Muzikaal een ijzersterke popsong, dat heerlijk pulserende ‘Jasmien’. Verhalend over de vluchteling die op het Groninger land z’n draai probeert te vinden, ver weg van vervolging, maar met de pijn in het hart van het gemis van z’n thuisland waar de wapens nog steeds regeren. De muziek verwoordt voor mij de rat-race waar je als vluchteling makkelijk in verloren kan gaan.

‘Blues Veur Fransje’ heeft een zo’n lekker jaren tachtig jasje en ik ben benieuwd wat Jan Henk hier over te vertellen heeft in het theater. Zo’n song als ‘Fleddermoes’ is een muzikale draaikolk die je steeds dieper meeneemt, soms lijkt het even of je weer terug naar de rand kunt zwemmen. Dat is echter een illusie, de vleermuis neemt je steeds verder de diepte in. Synths wijzen de weg in deze onrustige nacht die eeuwig lijkt te duren…hoe dat nou verder moet met die ‘Fleddermoes’?

Misschien heeft staat de mooiste song wel op het eind…’Volle Moan’. Wat is weerzien, is dat weer zíen? Íets weer zien, iemand weer zien? Zien en gezien worden, dat is toch wat ieder mens nodig heeft?! Het weerzien met geliefden, een schijnbaar eenvoudige song met enorme zeggingskracht, prachtig!

Jan Henk is duidelijk uit z’n comfortzone gestapt, met prachtige songs als basis durfde hij het aan om door te groeien. Of daar kritiek op komt? Ik hoop van wel, want dat geeft zo mooi strijd en verandering aan. Wat blijft is de stem die je in het Gronings meeneemt in een muzikaal spannende reis en doet verlangen om te zien hoe zich dit in theaters aan z’n andere liedjes spiegelt.

Prachtplaat!!!!!

(GJG 10,1 / een tiende bonus voor het lef)

Recensie Louis van Kelckhoven FIENE

Geplaatst op door

De titel van een album kan al een indicatie zijn of het top of flop is. Fiene, de nieuwe plaat van Jan Henk de Groot, is zo’n veelbelovende titel. Fiene, weten Groningers, is het ‘fijne’, in de betekenis van hele kleine korreltjes, gele zand waarmee we in de zandbak speelden. Dat als stof door kindervingers glijdt. Met zo’n titel weet je dat de artiest geïnspireerd is en een verhaal heeft.

Voor de Groninger singer/songwriter Jan Henk de Groot leek de koek na drie albums op. Na Weerom, Keunenk van Westerdaipsterdale en De wolf is trug, waarvan de eerste en de derde bekroond werden met de Dagblad van het Noorden streektaalprijs, werd het stil.

Aan een vierde plaat moest De Groot lange tijd niet denken. Het was de dood van zijn vader die hem op het spoor zette. Met Stiltecoupé als eerste nieuwe tekst. Het bleek de voorbode van een trits nummers over tijd die als zand door onze vingers glipt. Over mensen die we achter moeten laten en doorleven in onze herinnering, de betekenis van familie en het belang van bij elkaar blijven.

Maar Fiene gaat ook over de dromen die dromen bleven. Hoe een jongetje dat boer wilde worden carrière maakte als muzikant. Wat zijn vader niet zo’n strak plan vond. Na het overlijden van zijn vader vond de muzikant een fotoarchief van zijn loopbaan dat zijn trotse vader op zijn computer had bijgehouden.

Achteraf kondigde de nieuwe koers zich met nummers als Stap voor Stap en zeker Satelliet aan op De wolf is trug uit 20219. De instrumentatie op Fiene is geïnspireerd op de rijke muzikale jaren 80, waarin Jan Henk de Groot muzikaal wakker werd gekust door de Final Countdown van Europe.
Op het podium springen tussen band en frontman vonken over en weer. Met drie ex-leden van Henkus (Allard Gosens (gitaar) Michaël Nieuwenweg (bas) en Dennis Elderman op drums), bekend van She’s the girl, wereldhit die geen wereldhit mocht worden, is de cirkel na 20 jaar rond.

Met het al genoemde Stiltecoupé behoren Fiene, Kolle Wotter en Blues veur Fransje, tot het beste wat deze vijfsterren plaat in muzikaal en tekstueel opzicht te bieden heeft. Gelegenheidsnummers, de voorbije jaren in opdracht geschreven, als Hoeske aan de Krommewiek, Drij van Woudbloem en Jasmien voegen zich in de sublieme productie van Harmen Ridderbos naadloos naar het nieuwe materiaal. Ridderbos vinden we ook terug in de band, gecompleteerd door echtgenote Paulien van der Wal op viool en tweede zangstem.

Vijf jaar na de Wolf is trug bewijst Jan Henk de Groot zijn bestaansrecht als Groningstalig muzikant met elf betekenisvolle nummers en een op de jaren ‘80 geënte sound die allesbehalve gedateerd aan doet.
Fiene is goudstof.